
Jedną z częściej występujących chorób fizjologicznych pomidorów i papryk jest właśnie sucha zgnilizna wierzchołkowa. Charakterystyczne ciemne plamy pojawiające się na wierzchołkach pomidorów, papryk ale i bakłażanów stanowią poważny problem nie tylko estetyczny. Owoce porażone suchą zgnilizną wierzchołkową nie nadają się do konsumpcji, a choroba niewychwycona w porę zagraża plonom. Główną przyczyną jej występowania jest niedostateczna podaż wapnia na etapie zawiązywania się owoców. Najpowszechniejszym czynnikiem warunkującym rozwój choroby jest zbyt wysoka temperatura otoczenia – dlatego latem zwłaszcza na przełomie czerwca i lipca warto uważniej niż dotychczas obserwować i sprawdzać stan upraw pomidorów i papryk. Warto również zaznaczyć, że sucha zgnilizna wierzchołkowa częściej pojawia się też na krzakach pomidorów i papryk uprawianych w pojemnikach i donicach, gdzie ilość podłoża na roślinę jest ograniczona.
✅ Jakie są objawy braku wapnia w pomidorach?
Choroba najczęściej pojawia się na pierwszych owocujących gronach pomidorów, a jej powstanie determinowane zbyt małą ilością wapnia zaczyna się rozwijać zaraz po zapyleniu kwiatów i zawiązaniu się pierwszych owoców. Wapń jest jednym z ważniejszych pierwiastków warunkującym prawidłowy rozwój, podział membran i ścian komórkowych. Brak tego pierwiastka na etapie wzrostu owoców sprawia, że ściany komórkowe stają się cienkie, zapadają się i ciemnieją, na późniejszym etapie zaczynają zasychać i tworzą się charakterystyczne plamy na wierzchołkach owoców.
✅ Przyczyny powstawania suchej zgnilizny wierzchołkowej?
Główną przyczyną powstawania tej choroby fizjologicznej jest niewystarczająca ilość wapnia krążąca w roślinie.
Dzieje się tak najczęściej na skutek:
- zbyt wysokiej temperatury otoczenia
- zbyt małe ilości wody
- zbyt dużej ilości wody
- nieprawidłowego nawożenia roślin
- zbyt gęstego ulistnienia krzaków
- ograniczonej ilości podłoża uprawowego
Warto pamiętać, że choć zarówno pomidory jak i papryki są roślinami „kochającymi” słońce i do prawidłowego zawiązywania się owoców na obu roślinach wymagane jest nasłonecznienie do 6 8h na dobę, to bezpośrednia ekspozycja na słońce przy temperaturze powyżej 30*C działa niekorzystnie. To właśnie zbyt wysoka temperatura otoczenia jest najczęstszym czynnikiem warunkującym powstawanie suchej zgnilizny wierzchołkowej. Temperatura podłoża pełnie kluczową rolę i warto pilnować, by nie przekraczała ona zakresu 14*C – 26*C. Narażone na przegrzanie są przede wszystkim te pomidory i papryki, które rosną w donicach i pojemnikach. Dlatego tak wielką wagę przywiązuje się do ściółkowania upraw.
Pomidory i papryki zarówno te uprawiane w gruncie jaki i szklarniach warto też odpowiednio zacieniać zwłaszcza podczas upałów. Wysoka temperatura, to również szybsze odparowywanie wody z podłoża. Dlatego w upalne i bardzo gorące dni warto jest podlewać pomidory częściej i obficiej. Najlepiej wczesnym rankiem kiedy temperatura otoczenia nie jest jeszcze tak dotkliwa dla roślin oraz późnym wieczorem.
Upalne dni niosą ze sobą również załamania pogody w postaci burz i bardzo intensywnych opadów, które również nie są korzystne dla upraw. Nadmiar wody w podłożu sprzyja zbyt małej ilości tlenu. Dlatego tak ważna jest uprawa pomidorów i papryk w donicach i pojemnikach warunkujących właściwy drenaż. Zarówno pomidory jak i papryki są roślinami, które wymagają właściwego nawożenia, gdyż dość szybko wyjaławiają podłoże. Aby nie dochodziło do powstawiania suchej zgnilizny wierzchołkowej warto regularnie zasilać rośliny w początkowej fazie wzrostu nawozami azotowymi, a po okresie kwitnienia takimi z przewagą potasu i wapnia. Ma to kluczowe znaczenie zwłaszcza dla roślin sadzonych w donicach gdzie ilość podłoża przypadająca na roślinę jest ograniczona.
Również niewłaściwa pielęgnacja i zbyt gęste ulistnienie roślin może przyczyniać się do powstawania chorób fizjologicznych. Liście będą konkurowały z gronami owoców o wapń, dlatego tak ważne jest usuwanie nadmiaru liści z krzaków. Warto to robić rozważnie i z umiarem, by nie osłabiać roślin.
W przypadku sadzonek rosnących w donicach ważne jest uzupełnianie ilości podłoża oraz przede wszystkim sadzenie roślin w odpowiednio dużych pojemnikach (15L większych). Taki zabieg pozwala wykształcić dobrze rozbudowany system korzeniowy, co przekład się na dostępność składników odżywczych i ich lepsze pobieranie z podłoża.
W przypadku upraw gruntowych ważne jest sadzenie roślin w prawidłowej rozstawie zalecanej dla danej odmiany. Zbyt duże zagęszczenie roślin może nasilać występowanie suchej zgnilizny wierzchołkowej.
✅ Jak sobie radzić z suchą zgnilizną wierzchołkową?
Pojawiające się ciemne plamy na wierzchołkach pomidorów i papryk, to znak by zacząć działać, a działanie to powinno polegać na:
- wprowadzeniu nawożenia wapniem
- ograniczeniu ulistnienia sadzonek
- dostosowania częstotliwości podlewania do temperatury otoczenia
- wietrzeniu szklarni w celu obniżenia temperatury
- ściółkowaniu roślin
- prawidłowego zacieniania upraw w bardzo słoneczne i upalne dni
- uzupełnienia podłoża w uprawach doniczkowych
- sprawdzeniu pH podłoża
- wprowadzeniu właściwego nawożenia upraw
✅ Co na zgniliznę wierzchołkowa pomidora?
Skutecznym sposobem na radzenie sobie ze zgnilizną wierzchołkową jest uzupełnienie niedoborów wapnia w porażonych roślinach. Doskonałym sposobem będzie ich oprysk saletrą wapniową, chlorkiem wapnia lub innymi dostępnymi na rynku preparatami bogatymi w wapń dedykowanymi do uzupełniania niedoborów w uprawach pomidorów i papryk. Oczywiście można też stosować nawozy mineralne z wysoką zawartością wapnia i innych cennym składników mineralnych jednak oprysk / nawożenie dolistne działa najszybciej.
W celu wykonania zabiegu należy odpowiednią ilość wybranego preparatu rozcieńczyć z wodą i dokładnie opryskać całe rośliny zwracając szczególną uwagę na liście, grona i łodygi. Warto też podkreślić, że takie zabiegi interwencyjne wykonuje się regularnie według zaleceń producenta zachowując właściwe odstępy między zabiegami.
Prawidłowe nawożenie roślin oraz stosowanie się do wcześniej wymienionych zaleceń pomaga ograniczyć występowanie zgnilizny wierzchołkowej. W przypadku wysokich temperatur i dużej zmienności pogody warto regularnie zasilać rośliny, pilnować częstotliwości podlewania, stosować ściółkowanie by ograniczyć retencję wody podczas upałów oraz stosować preparaty stymulujące rozwój systemu korzeniowego i poprawiające odporność roślin na zmienność aury.

Wapń Forte nawóz dolistny 50ml - Agrecol
Sprawdź naszą ofertę
Nawóz Magiczna Siła do pomidorów 350g - Substral
Sprawdź naszą ofertę